محمدرضا هاشمیان، نایب رئیس انجمن مراقبت های ویژه ایران خبر داد که دامنه کمبودهای دارویی به بخش مراقبت ویژه بیمارستانها کشیده شده است.
به گزارش فارمانیوز به نقل از روزنامه سپید، در حالی که سازمان غذا و دارو اعلام میکند که کمبودهای دارویی برطرف شده است، گزارشهای میدانی از وضعیت بازار دارو حاکی از آن است که بسیاری از بیماران شهرستانی برای تامین داروهای مورد نیاز خود به تهران سفر کردهاند. همچنین محمدرضا هاشمیان، نایب رئیس انجمن مراقبت های ویژه ایران خبر داده است که دامنه کمبودهای دارویی به بخش مراقبت ویژه بیمارستانها کشیده شده است.
وعدههای بیسرانجام
وعده رفع کمبودهای دارویی مدام معوق میشود و هیچکدام از این وعدهها به سرانجام نمیرسد. بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت وعده داده بود که تا پایان تابستان امسال کمبودهای دارویی برطرف شود اما این وعده نه تنها محقق نشد که کمبودهای دارویی در پاییز بیشتر و بیشتر شد. پس از این ماجرا سجاد اسماعیلی، مشاور رسانهای رئیس سازمان غذا و دارو در 23 آبان اعلام کرد که «تا پایان هفته جاری کمبود ۸۰ قلم دارو برطرف خواهد شد.»
او در رابطه با آخرین وضعیت کمبودهای دارویی گفت: «تا پایان هفته جاری کمبود ۸۰ قلم دارو برطرف خواهد شد. در چند وقت اخیر در برخی از داروهای شایع مانند آنتیبیوتیکها، شربتهای سرماخوردگی و شربتهای استامینوفن دچار کمبود هایی شدهایم که این کمبودها مقطعی شده است و پایش کمبود داروها از زمان استقرار رئیس جدید سازمان غذا و دارو به صورت شبانهروزی انجام گرفته و همچنین علتیابی این کمبودها نیز سریعا در دستور کار قرار گرفت.»
اما با پایان هفته موعود باز هم کمبودهای دارویی برطرف نشد و این بار وزیر بهداشت دوباره وعده داد که تا پایان پاییز کمبودهای دارویی رفع میشود اما باز هم این وعده به جایی نرسید.
حالا در شرایطی که سازمان غذا و دارو مدعی است که کمبودهای دارویی به 109 قلم کاهش داشته است، گزارشها حاکی از آن است که کمبودهای دارویی به بخشهای مراقبت ویژه بیمارستانها هم رسیده است.
سیستم نظامند دقیقی در کشور برای بخشهای ویژه بیمارستانی نداریم
در این زمینه نایب رئیس انجمن مراقبتهای ویژه ایران با اشاره به نیاز دارویی و کمبود آن در بخشهای ویژه بیمارستانی گفت: «متاسفانه نیاز دارویی که در بخشهای ویژه دنیا به صورت استاندارد تعریف شده و وجود دارد در کشور ما درصد بالایی از آن وجود ندارد و قسمتی هم که موجود است با کسری مواجه است.»
محمدرضا هاشمیان استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و نایب رئیس انجمن مراقبت های ویژه ایران گفت: «در سه سال گذشته با شیوع بیماری کرونا بخشهای ویژه بیمارستانی با درگیری بیشتری مواجه بودند که این امر باعث توجه بیشتر گروههای پزشکی، مردم عادی و دولتمردان به این بخشها شد و نیاز بیشتر جامعه درمانی به بخشهای ویژه بیمارستانی را نمایان کرد.»
او با بیان این نکته که متاسفانه ما هنوز سیستم نظامند دقیقی در کشور برای بخشهای ویژه بیمارستانی نداریم، گفت: «قطعا معیار پیشرفت یک کشور در افزایش طول عمر و کاهش مرگ و میر است که قاعدتا در جایی که میتوان مرگ و میر را کاهش داد بخشهای مراقبتهای ویژه خواهد بود و هدف اصلی ما در گنکره امسال پیام لازم برای وزارت بهداشت، دولت و مجلس برای نظامند کردن بخشهای ویژه بیمارستانی و اهمیت آن در سلامت و بهره وری کشور است.»
عدم استفاده و بهرهمندی بخشهای ویژه از فوق تخصصهای مراقبتهای ویژه
نایب رئیس انجمن مراقبتهای ویژه ایران با اشاره به کارنامه موفق بخشهای ویژه بیمارستانی کشور در دوران کرونا، افزود: «با اینکه یکسری از تکنولوژیهای موجود در کشورهای پیشرفته را در اختیار نداریم اما با وجود پزشکان و پرستاران متعهد در اوج بیماری و حجم بالای مبتلایان به کرونا شاهد مرگ و میر قابل قبولتری نسبت به کل دنیا در کشور بودیم.»
هاشمیان ادامه داد: «باید اذعان داشت در بیمارستانهای که از متخصصین مراقبتهای ویژه استفاده شد، میزان مرگ و میر ناشی از کرونا کاملا کاهشی بود، اما متاسفانه وزارت بهداشت هنوز برنامه منظمی برای استفاده از فارغ التحصیلان این رشته در کشور نهادینه نکرده و این بزرگترین فاصله ما با دنیا در خصوص استفاده و بهرهمندی بخشهای ویژه از فوق تخصصهای مراقبتهای ویژه است.»
او با اشاره به نیاز دارویی و کمبود آن در بخشهای ویژه بیمارستانی، گفت: «متاسفانه نیاز دارویی که در بخشهای ویژه دنیا به صورت استاندارد تعریف شده و وجود دارد در کشور ما درصد بالایی از آن وجود ندارد و قسمتی هم که موجود است با کسری مواجه است، در همین رابطه از وزارت بهداشت برای مهیا کردن آنها در خواست شده که در صورت رفع آن مراحل درمان و بهبودی بیماران سریعتر انجام خواهد شد و بار هزینهای بر سیستم درمان را کاهش خواهد داد.»
سفر بیماران شهرستانی به تهران برای تامین دارو
این اتفاقات در حالی رخ میدهد که رصدهای میدانی رسانههای ایران حاکی از آن است که کمبودهای دارویی موجب شده که بسیاری از بیماران برای تامین داروهای مورد نیاز خود به تهران سفر کنند.
روزنامه شرق در این زمینه نوشته است که بیمار پیوند کلیه از چابهار به تهران آمده است تا داروهای مورد نیاز خود را بخرد و بیمار دیگری از ملایر آمده تا انسولین تهیه کند. این بیمار توضیح داده است که «من برای تهیه دارو از ملایر به تهران آمدم؛ اما میگویند داروی انسولین نداریم. مگر میشود داروخانه هلالاحمر این دارو را نداشته باشد؟ قبلا همه داروخانههای شهرستان هم داشتند؛ اما الان میگویند نداریم و نیست. الان به من گفتند به داروخانه 13 آبان برو. تهیه آزاد این دارو دانهای 150 هزار تومان میشود، من از کجا بیاورم؟ الان دکتر برای یک ماه پنج تا نوشته. باید در تهران علاف شوم و کلی هزینه کنم تا ببینم میتوانم این دارو را تهیه کنم یا نمیتوانم».
این بیمار ادامه داده است:«قبلا کل داروخانههای شهرستان هم این دارو را داشتند؛ اما الان ندارند؛ یعنی حدود یک ماهی میشود که ندارند؛ والا ایرانیِ آن وجود دارد که اصلا به من نمیسازد. الان هم باید به صورت آزاد این دارو را تهیه کنم که برای من هزینه زیادی است. در کنار انسولین داروی کلوکوفاژ و متفورمین هم استفاده میکنم که آن هم میگویند کمیاب شده است».
این رسانه همچنین از صف طولانی بیماران مقابل داروخانههای هلال احمر تهران گزارش میدهذد و مینویسد که بیماران همچنین از قیمتهای گزاف دارو شکایت دارند.
چرا کمبودهای دارویی رفع نمیشود؟
چندی پیش اتاق بازرگانی تهران در گزارشی اعلام کرد که میزان کمبودهای دارویی به 450 قلم دارو رسیده است. این در شرایطی است که بنا به گزارش وزارت بهداشت کمبود حداکثر بین 40 تا 50 قلم دارو طبیعی قلمداد میشود. کمبود گسترده دارو در شرایطی خبری میشود که همشهری آنلاین درباره علت وعدههای بیحاصل رفع کمبودهای دارویی با سجاد اسماعیلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو گفتگویی داشته و به نقل از او نوشته است که «بررسی کمبودهای دارویی طی ماههای اخیر نشان داد که تولید برخی داروها برای تولیدکنندگان مقرونبهصرفه نبود و درخواست اصلاح قیمت داشتند. در اینباره سازمان غذا و دارو درخواستها را بررسی کرد و قیمت جدید برای آنها در کمیسیون قیمتگذاری صورت گرفت. البته افزایش قیمت در کوتاهترین زمان در سامانه بیمه بهروزرسانی شد تا تحت پوشش طرح دارویار، برای مردم هیچ افزایشی وجود نداشته باشد. با این اصلاح قیمت، تولید افزایش پیدا کرد.»
مالیات بر ارزشافزوده ۹درصدی بلای جان صنعت دارو
به گفته اسماعیلی دلیل دیگر، ترخیص نشدن مواداولیه از سوی شرکتها بود که به دلیل مالیات ارزشافزوده ۹درصدی رخ داده بود: «در این باره مشکلی که وجود داشت، این بود که مالیات ارزشافزوده برای کالاهای اساسی بهجز دارو از ۹ درصد به یکدرصد کاهش یافت و این مسئله باعث شد که شرکتهای دارویی اقدام به ترخیص مواداولیه خود نکنند. با رایزنی انجام شده با گمرک، هیات دولت و مجلس، پس از ۸ماه مالیات مواداولیه دارویی مانند دیگر کالاهای اساسی درنظر گرفته شد. به همین دلیل اکنون سرعت ترخیص مواداولیه از گمرک بیشتر شده است.»
سومین دلیل کمبودهای دارویی بهگفته اسماعیلی مشکلات نقل و انتقال ارز است. مشاور رئیس سازمان غذا و دارو در اینباره اشاره میکند: «واردکنندگان برای تامین ارز نیمایی، معطلیهای یکهفته تا ۱۰روز داشتند، اما اکنون این زمان برای ثبت سفارش و تامین ارز نیمایی به ۲۴ساعت کاهش پیدا کرده و منجر به سرعت گرفتن تامین مواد اولیه شده است.»
با تمام این اوصاف وزارت بهداشت وعده داده بود که مشکلات سر راه تولیدکنندگان دارو را تا حدی مرتفع کرده و کمبودهای دارویی به زودی برطرف میشود. اتفاقی که عملا رخ نداده و دوباره صدای اعتراض نمایندگان مجلس را درآورده است. نمایندگانی که پیش از این به دنبال استیضاح وزیر بهداشت بودهاند.
مافیای دارو سوار عملکرد وزارت بهداشت است!
در همین زمینه علیاصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس به ایلنا گفته است: «متاسفانه مافیای دارویی سوار بر عملکرد وزارت بهداشت شده است و وزارت بهداشت را کنترل میکند و وزارتخانه نمیتواند مساله خود را حل کند. به همین خاطر معتقدم که استیضاح بیشترین کمک به دولت است.»
او گفت: «اصولا از دولت انتظار میرود که خودش نقطهضعفهایش را شناسایی کند و خودش مرتفع کند این حتما به صلاح و ثواب دولت و کشور نزدیکتر است و درحوزه بهداشت و درمان ما در حال حاضر دچار ضعف مدیریتی هستیم و در حوزه دارویی مشکل داریم، در این رابطه به هیچعنوان کسی با وزیر بهداشت مشکل شخصی ندارد، مشکل یک مشکل مدیریتی است. سامانه دارویار که اجرا شد قرار بر این بود که دارو با نسخه یک ریال گران نشود، بینی و بین الله الان دارو گران نشده است؟ در مورد داروی بیماران سرطانی که یکی از اطرافیان خودم دارد استفاده میکند این دارو را با نسخه به قیمت ۴۵۰ هزار تومان میگرفت الان همان دارو، با همان سامانه دارویار و همان نسخه قیمتش به ۹۸۰ هزار تومان رسیده است.»
او ادامه داد: «متاسفانه مافیای دارویی سوار بر عملکرد وزارت بهداشت شده است و وزارت بهداشت را کنترل میکند و وزارتخانه نمیتواند مساله خود را حل کند. در حوزههای مختلف دیگر همین است، وقتی در یک حوزه یا بخشی مشکلی واضح است که مدیریت ضعیف است چرا این دست و آن دست میکنیم؟ انتظار این است که دولت خودش برود یک مدیر قوی بیاورد، به مجلس معرفی کند و مجلس این بار با دقت بیشتری بررسی کرده و رای اعتماد بدهد.»