نمک دریا؛ مفید یا مضر؟!

به گزارش فارمانیوز، یکی از این باورهای فراگیر شد و ادعاهای بی اساس تبلیغاتی مربوط به خواص بینظیر و برتری نمک دریا نسبت به نمکهای تصفیه شده و یددار است؛ بسیاری از افراد تحت تأثیر این تبلیغات، به مصرف نمک دریا روی آوردهاند، غافل از اینکه این انتخاب نه تنها درست نیست، بلکه به طور جدی سلامت فرد و جامعه را به خطر اندازد.
مریم مهارت رئیس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز، گفت: مصرف نمک یددار تصفیهشده، یک ضرورت رئیس گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز به تاریخچه نمک ید دار تصفیه شده پرداخت و گفت: در دهههای ۶۰ و ۷۰ شمسی، کمبود ید یک معضل اپیدمیولوژیک در حوزه سلامت ایران بود که عوارضی از جمله گواتر به عنوان عمده ترین عارضه کمبود ید، همچنین کاهش بهره هوشی و قدرت یادگیری، تاخیر رشد در کودکان و افزایش سقط و مرده زایی در جامعه را به همراه داشت داشت.
وی، اجرای طرح غنیسازی نمک با استفاده از ید به صورت اجباری در کشور از سال ۱۳۷۳ را اقدامی با هدف مقابله با عوارض کمبود ید برشمرد و توضیح داد: به دلیل دسترسی آسان، ارزان ، مصرف همگانی و تغییر نکردن مزه و رنگ نمک، این ماده غذایی به عنوان حامل مناسب ید انتخاب شد.
مهارت با بیان اینکه با یددار کردن نمک، عوارض ناشی از کمبود ید به طور تقریبی ریشهکن شد، ادامه داد: این دستاورد تا جایی چشمگیر بود که کشورهای دیگر نیز از تجربه موفق ایران در این زمینه بهره بردند.
او در خصوص دیگر مشکلات مربوط به استفاده از نمک دریا گفت: برخلاف تصور عمومی، نمک دریا حاوی ید کافی نیست و مقدار ید آن نیز به شدت متغیر و غیرقابل کنترل است؛ نمکهای یددار تصفیه شده، تحت نظارت دقیق نهادهای بهداشتی و با رعایت استانداردهای مشخص، حاوی میزان دقیق و کافی ید است.
مهارت ادامه داد: تولید محتواهای آموزشی از سوی کارشناسان تغذیه برای فضای مجازی شامل پیامهای کوتاه و بولتنهای خبری که به صورت مستمر در شبکههای اجتماعی منتشر میشود؛ برگزاری پویش های متعدد برای اطلاعرسانی به مردم در مورد اهمیت و نحوه صحیح مصرف و نگهداری نمک یددار نیز از دیگر اقدامات است.
وی همچنین به نقش گسترده تیم سلامت در این زمینه اشاره کرد و گفت: تمامی اعضای تیم سلامت شامل پزشکان، مراقبان سلامت، بهورزان و سایر کارکنان حوزه بهداشت در این خصوص آموزش دیدهاند و دوشادوش کارشناسان تغذیه در راستای اطلاعرسانی به مردم و تأکید بر اهمیت مصرف نمک یددار فعالیت میکنند.
پایش مستمر کمیتههای نظارتی برای حفظ سلامت جامعه
وی با اشاره به آخرین دادههای دانشگاه علوم پزشکی شیراز و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وضعیت استان فارس را در زمینه مصرف ید در مقایسه با سایر استانها مطلوب ارزیابی کرد.
رئیس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز به همکاری بخشهای مختلف مجموعه سلامت فارس در این زمینه اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بخش کنترل کیفی کارخانه ها با همکاری معاونت غذا و دارو، بخش نظارت بر توزیع نمک با مشارکت حوزه بهداشت محیط و بخش مصرف نمونه نمک خانوارها نیز به همت مراقبان سلامت و بهورزها به ویژه در مناطق روستایی، پیگیری می شود که دستیابی به هدف مهم تامین ید موردنیاز مردم استان، حاصل این مشارکت دسته جمعی است.
وی همچنین به فعالیت کمیته پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید در سطح استان فارس نیز اشاره کرد و گفت: تمامی بخشهای درونبخشی و برونبخشی مرتبط با موضوع ید در این کمیته عضو هستند و نشست های این کمیته، هر شش ماه یک بار، با هدف ارائه گزارش عملکرد اقدامات، پایش چالش های موجود در حیطه کنترل کیفی و فرهنگسازی و برنامهریزی در این زمینه، برگزار می شود.
مهارت در پایان یادآور شد: هر فرد بزرگسال در طول روز کمتر از یک قاشق مرباخوری، به میزان ۵ گرم نمک نیاز دارد که این مقدار شامل نمک موجود در نان و مواد غذایی آماده نیز میشود، بنابراین در کنار توصیه به استفاده محدود از نمک در برنامه غذایی، میزان مصرفی لازم است به صورت یددار باشد.